Алханчуртæй æппынæдзух æвзæр тæф кæй цæуы, уый зындзинæдтæ æвзарын кæны хъæуы цæрджытæн. Кæцæй цæуы, æмæ дзы куыд фервæзæн ис, уымæн дзуапдæттæг нæй.
Туаг æмæ æнуды тæф æдзухдæр лæууы поселок Алханчурты. Кæцæй цæуы æмæ дзы куыд фервæзæн ис, уымæн сын дзуапп ничи дæтты. Уæд дыууадæсаздзыд Тедеты Димæ хъуыддаг райста йæхимæ. Уавæры тыххæй писмо ныффыста Уæрæсейы президент Владимир Путинмæ æмæ йе ‘ххæстбарджын минæвар Александр Хлопонинмæ. Димæйæн йæ фыдыды фыды æвзæр уæлдæф хъыгдарын райдыдта æмæ йæ бахъуыд Хуссар Ирыстонмæ йæ хæстæджытæм ацæуын.
Тедеты Димæ, Алханчурты цæрæг: «Æз ныффыстон писмо уый тыххæй æмæ мæ бон улæфын нæу, аллергийæ мæм ис. Æрмæст мæн нæ хъыгдары сыхы адæмы дæр хъыгдары, алкæйы дæр хъыгдары. Мæ фыды фыдæн йæ бон нæу улæфын».
Ныр Алханчурты цæрджытæм ныфс фæзынд, скъоладзауы писмо нæ бæстæйы разамонæгмæ куы бахæццæ уа, уæд сæ уавæр кæй фæхуыздæр уыдзæн, уымæй. Æвзæр тæф канд Алханчурты нæ тыхсын кæны, фæлæ Михаловскæйы, Заводскойы æмæ Ногиры цæрджыты дæр. Цалдæр азы ацы уавæры аххосаг раиртасын сæ бон нæу. Тедеты Димæйы писмойæн та дзуаппдæттæг фæзынд. Уæрæсейы президенты Администрацийæ Цæгат Ирыстоны экологтæн бабар кодтой уавæр раиртасын. Раздæр гуырысхо кодтой «Ингушмеливодхоз»ы гидротехникон куыстуатыл. Фæлæ дзы закъонхæлд не сбæрæг кодтой æмæ уæд бафæлвæрдтой Дзæуджыхъæуы донсыгъдæггæнæн кусæнгæрзтæ.
Абайты Сталбег,Экологийы паддзахадон инспектор: «Цы дон систой бæрæг кæнынмæ, уым раиртæстой, органикон чъизидзинад цас æмбæлы, уымæй бирæ фылдæр кæй у, уый. Ныр ацы фарстайæн Дзæуджыхъæуы дондзæуæнты хызæджы разамынд дзуапп дæтдзæн административон домæнтæм гæсгæ».
Дзæуджыхъæуы дондзæуæн хызæджы разамынд не сфæлдыстадон къорды нæ бауагъта мидæмæ, фæлæ куыд загътой, афтæмæй Терк канд ацы куыстуат нæ чъизи кæны, цæугæдонмæ сæ чъизитæ æппарынц бирæ куыстуæттæ.
Ататы Геннадий, «Дзæуджыхъæуы дондзæуæнты хызæджы» экологон æдасдзинады службæйы разамонæг: «Цæстдарæг хайы, Сыгъдæггæнæн кусæнгæрзтæй – 500 метры уæлдæр æмæ 500 метры дæлдæр бæрæг у, бирæ хауæтдзæгтæ æппæрст кæй цæуы, уый. Æмæ уыдон стыр зиан хæссынц экологийæн».
Донсыгъдæггæнæн куыстуат арæзт æрцыд 70-æм азты. Уæд сæ куысты бæрцуат уыд къаддæр. Фæлæ ныры рæстæджы фаг нæ кæнынц, æмæ уый дæр у аххосæгтæй иу. Ноджы ма экологтæ сбæрæг кодтой, чъизи дон биологон æгъдауæй сыгъдæггонд нæ цæуы, æрмæстдæр механикон, уый та, цард куыд æвдисы, фаг нæу.
Моргуаты Ладæ
