Коллектив йæхи базонын кодта дунейы 45 бæстæйы
Цæгат Ирыстоны культурон царды стыр цау. Адæмты Хæлардзинады ордены номхæссæг Паддзахадон академион ансамбль «Алан» бæрæг кæны йе 85 азы юбилей. Бындур ын æвæрд æрцыд 1938-æм азы, æмæ уæд йæ хыгъды уыди 50 адæймаджы. Ансамблы сфæлдыстадон фæндаг райдыдта химкомбинаты клубы. Абон та «Алан» у бирæ премиты æмæ конкурсты лауреат. Коллектив йæхи базонын кодта дунейы 45 бæстæйы. Артисттыл тыхджын къухæмдзæгъдимæ æмбæлыдысты Германийы, Бельгийы, Францийы, Великбританийы, Данийы, Китайы, Афганистаны, Иорданийы æмæ æндæр бæстæты. Артисттæн лæвæрд æрцыдысты кадджын нæмттæ æмæ хæрзиуджытæ. Легенадрон коллективы тыххæй бæстондæр радзурдзæн Фидараты Маринæ.
Алы къахдзæф, къухы айст æмæ цæстæнгас… Ам лыстæг хъуыддæгтæ нæй. Алцыдæр у ахсджиаг, æмæ алцæмæн дæр ис стыр нысаниуæг. Суанг репетицийы дæр ансамблы артисттæм адæймаг кæсынæй не фсæды. Кæд æмæ уал кафджытæ сæ сценикон уæлæдарæсы не сты, уæддæр сты тынг аив æмæ рæсугъд. Уымæн æмæ сты сæхи дунейы, кафты æмæ ирон аивады дунейы. Зæгъдзыстæм ма уый дæр, æмæ се ппæтæн дæр сæ бæллиц уыд иу – «Алан»-мæ бахауын.
Ам æрыгон æмæ фæлтæрдджын артисттæ кафты аивад æмхуызонæй уарзынц æгæрон уарзтæй. Сæхæдæг куыд зæгъынц, афтæмæй сын æнæ уымæй сæ цард цыма ад дæр нæ кæны, уыйау. Дзæгъойты Майæ ансамблы кафы 17 азæй фæстæмæ. Æмæ йæ ныр уыцы мгъуыды фæстæ дæр куы бафæрсай, цы дын у кафт, уæд ратты хуымæтæг дзуапп.
85 азы. Уыцы рæстæгмæ бирæ ивддзинæдтæ æрцыд. Ивтой артисттæ, репертуар, костюмтæ… Фæлæ æнæивгæ уыд иу хъуыддаг. Æгæрон кад. Раздæры фæлтæртæ цы традицитæ ныффидар кодтой, уыдонæн кад. Уæлдайдæр та, фæлтæрæй-фæлтæрмæ кæй хæссынц, уыцы культурæмæ кад. Алкæмæн дæр ансамбль «Алан» канд куыст æмæ хуымæтæг коллектив не сты, фæлæ æцæг бинонтæ. Иу фæткæвæрдимæ æмæ æмхуызон хæзнатимæ. Афтæ уыд кæддæриддæр.
Кафыдысты, æмæ ныр дæр кафынц. Лæппутæ æцæг цæргæстау, уæнгрог æмæ цæхæрцæст. Чызджытæ та доны хъазты хуызæн. Гуырвидауц æмæ фæлмæн. Алы сурæт дæр сфидауын кæнынц сценикон костюмтæ. Уыдоны фæрцы традицион кафт саив вæййы уæлдай мидисæй æмæ рæсугъддзинадæй. Национ ирон, дагестайнаг, азербайджайнаг, цæцæйнаг… Дæсгай алыхуызон костюмы. Æмæ сæ алкæцы дæр аивады хицæн хуыз. Уыимæ ма стыр фæллой дæр. Иу костюмыл хатгай ацæуы дыууæ къуырийы онг. Аразгæ та сæ кынынц Годжыцаты Изольдæйы æрмадзы. Ансамблимæ кусы бирæ азты дæргъы. Æмæ ма йæ дарддæр дæр кусын зæрдиагæй фæнды. Уымæн æмæ коллектив бауарзта зæрдæйæ.
Фæлмæн хъуымац, цæхæртæкалгæ дуртæ. Иумæ та дисы фтауæг сурæт. Костюм бахуыйыны размæ архивты æнæмæнг фæцæуы стыр куыст. Цæмæй нæ уæлæдарæсы алы хуыз дæр здаха нæ рагфыдæлты хъæздыг историмæ. Алы нывæфтыд дæр дизайнер райсы ивгъуыдæй. Годжыцаты Изольдæйы æрмадзы ис æнæхъæн библиотекæ. Цы чингуытæ дзы ис, уыдоны æмбырд кодтой дæсгай азты дæргъы. Уыимæ дзы ис куыд рагон, афтæ нырыккон чингуытæ дæр.
Цины æмæ æрхæндæг æнкъарæнтæ, стыр æнтыстдзинæдтæ æмæ цы нæ бантыст, уыцы цаутæ дæр. «Алан» бирæ федта. Фæлæ йæхи цард æмæ истори цыдысты дарддæр. Сæйрагдæр ын уыд аивадуарзджыты зæрдæтæ рухс кæнын. Уыимæ, Кавказы адæмты миддуне кафты аивады уылты æвдисгæйæ.
Ансамбль «Алан» -ы юбилей стыр æмæ æхсызгон цау у Цæгат Ирыстоны адæмон поэт Гуырдзыбеты Иринæйæн. Уымæн æмæ йæ бындурæвæрджытæй иу уыд йæ фыд. Кафты аивады рæзт уыд йæ царды сæйрагдæр хъуыддаг. Уый фæхъæздыгдæр кодта ансамблы репертуар ног постановкæтæй. Уый иу, фæлæ ма йæм æрбакодта, фæстæдæр æнæхъæн дуне кæй базыдта, ахæм адæмы. Уыдоны хсæн ирон хореографийы легендæ, рæсугъдзинады символ – Баййаты Альбинæ.
Æмæ уыдон дæр уыдысты. Ныр дæр сæм аивадуарзджытæ æнхъæлмæ фæкæсынц. Рæстæгимæ ницы аивта. «Алан» раздæрау дисы фтауы адæмы.
«Алан» кафыди, кафы, æмæ дарддæр дæр кафдзæн. Цалынмæ цæрынц, аивад кæй зæрдæйы ис, уыдон цæрой, уæдмæ. 85 азы размæ чи райдыдта, уыцы истори – уымæн ирд æвдисæн.
