филиал вгтрк государственная телерадиовещательная компания “Алания”

09:17 суббота, 28 сентября 2024
06 мая 2021, 11:33
Стыр Уæлахиз чи хсыста, уыдонæй иу у Чибиты Хизир

Кæд абон нæ цуры нал ис, уæддæр ын йæ кæстæртæ йе сгуыхтдзинæдты хабæрттæ дæттынц фæлтæртæм

Фыдыбæстæйы Стыр хæсты Уæлахизы 76 азы кадæн дарддæр кусæм, нæ сæрибар цардмæ æвæрæн чи бахаста, уыдоны хæстон хабæрттæ дзыллæтæм хæссыныл. Нæ абоны равдысты уæ базонгæ кæндзыстæм, 1945-æм азы Уæлахизы парады архайæг Чибиты Хизиры хъæбатырдзинæдтимæ. Кæд абон нæ цуры нал ис, уæддæр ын йæ кæстæртæ йе сгуыхтдзинæдты хабæрттæ дæттынц фæлтæртæм. 

Йæ фыды хæрзиуджытæ йæ къухы даргæйæ Чибиты Олег, зæрдæйæ  æмбары сæ алкæцыйы  бынат дæр йæ фыды царды. Куыд нæ уыдаиккой зынаргъ хæстæн йæ райдианæй йæ кæронмæ чи фæцыд, уыцы адæймагæн, йе ппæт хæрзиуджытæ дæр. Фæлæ Чибиты Сламырзайы фырт Хизир никуы раргом кодта йæ цины æнкъарæнтæ, æгæр бирæ зынтæ фенгæйæ йын лæвæрд æрцыдысты.

Чибийы-фырт Мæскуыйы бынмæ  хæсты эскадроны командæгæнæг уæвгæйæ уæззау цæф фæци. Фæлæ не ссыд  йæ хæдзарæмæ. Куы сдзæбæх, уæд æрвыст æрцыд 29-æм æфсады 29-æм хицæн сгарæг кавалерийы полкмæ. Куыд бæрзонд æмвæзадыл йæ куыст йæ бынаты, уый  иу æмæ дыууæ хатты бæрæггонд не рцыд уæлдæр хицауадæй. Хизиры  хæстон  цауты æвдисæнтæ йын арæх кодтой йæ кой. Сæ иу уыд  инæлар-лейтенант  Григорий Шурупи.

Бирæ зындзинæдтæ æвзаргæ рауад Чибийы — фыртæн сæрибармæ  фæндаг кæрдгæйæ. Куыд иу дзырдта, афтæмæй кæд арæхстджын  барæг æмæ разамонæг уыд, уæддæр хæстон лымæндзинады фæрцы фылдæр хъуыддæгтæн фæразон уыдысты.

Хæзныдонæй фыдыбæстæ бахъахъæнынмæ уæд  цы мыггагæй  нæ рафæндараст кодтой хæстон, æхæм  æвæццæгæн, нæ уыди. Се хсæн Чибитæ дæр.

Бирæсывæллонджын бинонты хъомылгæнинаг Чибиты Хизир хæсты  фæстæ дæр бæллыди  йе фсæддон куыст дарддæр кæнынмæ. Бацыд уæлдæр æфсæддон-командон  училищæмæ.  Ацахуыр дзы кодта аст мæйы, фæлæ сидзæргæс мады æнæниздзинадмæ йæ зæрдæ кæй æхсайдта,  уымæ гæсгæ ссыди  йæ фыды уæзæгмæ Хæзныдонмæ, йе фсымæртæ  æмæ хоты фарсмæ æрбалæууынмæ. Æмæ фæстæмæ нал ацыд. 1947-æм  азы йæ цард баиу кодта Елхъанты  Аминатимæ æмæ схъомыл кодтой фæзминаг 4 кæстæры. Уыимæ кодтой  æхсæнадæн пайдайаг куыст. Уыцы рæстæг хъæуы адæмы цард дæр бæллиццаг кæм уыд.  Немыц æй кæдæй суæгъд кодтой, уæдæй бирæ рæстæг нæ рацыд.

Адæмон хæдзарад тынг æдзæллаг уавæры кæй уыди, уымæ гæсгæ Хизиры бæрны конд æрцыд ахсджиаг хъуыддæгтæ. Азтæ цыдысты, фæлæ фарæстæм майы та иу сæмхæццæ сты йæ цины æмы хъыджы æнкъарæнтæ.

vgtrk_alania
vgtrk_alania
vgtrk_alania
vgtrk_alania