Архайынц дзы аивад уарзаг фæсивæд
Дæсны актертæй ног зонындзинæдтæ райсын. Сывæллæттæн Ирон театры бакодтой сценикон аив дзырды студи. Архайынц дзы аивад уарзаг фæсивæд. Театры артисттæ сæ лæвар ахуыр кæнынц актеры дæсныйадыл, сценикон архайдыл, театры историйыл, зарыныл, ныв кæныныл æмæ кафыныл. Уымæй уæлдай ма ахуыртæ фылдæр ирон æвзагыл кæй цæуынц, уымæ гæсгæ хуыздæр ахуыр кæнынц мадæлон æвзаг дæр. Бæлвырддæр радзурдзæн нæ уацхæссæг Тъехты Элинæ.
Сценикон дзырды дæсныйад райдайы раст улæфтæй. Хорз ыл куы бакусай, уæд дæ бон суыдзæн рæуджыты гуырахст фестырдæр кæнын. Педагог фæсивæдæн куыд æмбарын кæны, афтæмæй уыцы куыст ма хъæуы, цæмæй фæстæдæр цы адæм бадынц, уыдонмæ дæр хъуыса актеры ныхас. Дыууæ къуыримæ ахуырдзаутæ базыдтой бирæ ногдзинæдтæ. Ирон театры бындурыл цы студи бакодтой, уырдæм æрбацыдысты аивад уарзаг фæсивæд. Ахуыртæ сты лæвар. Куыстытæ цæуынц театры райрæзты тыххæй. Уæлдай ахсджиагдæр та у, сывæллæттæ ирон æвзаг хуыздæр кæй зондзысты, уый. Уымæн æмæ фылдæр ахуыртæ цæуынц мадæлон æвзагыл.
Гæззаты Элинæ, Ирон театры студийы ахуырдзау: «Студимæ æрбацыдтæн. Мæ зæрдæмæ дзы тынг фæцыд. Ахуыргæнджытæ сты тынг дзæбæх. Хуыл нæм нæ фæкæнынц. Ахуыр нæ кæнынц раст дзурын, кафын, зарын æмæ ныв кæнын. Ам ссардтон ног æмбæлттæ. Æрбацыдтæн ногзонындзинæдтæм. Кæд актер нæ уон, уæддæр дзы базондзынæн, царды мидæг мæ цы зонындзинæдтæ хъæуой, уыдон».
Уымæй уæлдай ма дзы ахуыр кæнынц 7 предметы. Уыдон сты: актеры дæсныйад, сценикон арæхстдзинад, театры истори, вокал, нывкæнынад, стæй хореографи. Педагог у ирон театры хореограф. Ныр сæйраг куыстимæ ма кæны сывæллæттимæ ахуырадон куыстытæ дæр. Куыд зæгъы, афтæмæй йæ зæрдæмæ цæуы, у цымыдисаг куыст.
Скъодтаты Оксанæ, Ирон театры хореограф: «Нæ сывæллæтты ахуыр кæнын кафын. Цы сывæллæттæ нæм æрбацыдысты, уыдонæй чидæртæ кафын зыдтой, чидæртæ та нæ. Кæд сын алы хуызон миниуджытæ ис, уæддæр иууылдæр тырнынц хуыздæрмæ. Мæнмæ гæсгæ, ацы проект хорз у канд ирон тетрæн нæ, фæлæ æгас республикæйæн дæр».
Проекты куратор у театры актрисæ Черчесты Дианæ. Куыд зæгъы, афтæмæй актерты ахуыргæнджытæй хуымæтæджы нæ сæвæрдтой. Уыдон сты, раздæр дæр сывæллæттимæ чи куыста, ахæм адæм. Фыццаг равзæрстой 100 адæймаджы. Фæстæдæр бирæтæ ахуыртæ ныууагътой, фæлæ, кæй зæгъын æй хъæуы, ныр цы 60 сывæллоны архайынц, уыдонæй фондзæй актертæ куы рауайа, уæд уый дæр уыдзæн æхсызгон хабар.
Черчесты Дианæ, Ирон театры актрисæ, РЦИ-А адæмон артисткæ, РХИ-ы сгуыхт артисткæ: «Абон цы сабитæ федтат, уыдон сты курдиатджын фæсивæд. Махæн нæ бон куыд уа, афтæ сын æрбахъбыс кæндзыстæм. Сахуыр сæ кæндзыстæм æмæ сын бацамондзыстæм дæсныйады сусæгдзинæдтæ. Фидæны кæд иууылдæр нæ, уæддæр цалдæр адæймаджы ирон театры баззайдзысты. Абон сывæллæттимæ цы ахуыргæнджытæ кусынц, уыдон сты, хъомылады бирæ азты чи фыдæбон кæны, уыцы адæм. Кæд 3 къуырийы йедтæмæ нæма кусæм, уæддæр сывæллæттыл сæ куыст фæбæрæг. Кæд иууылдæр актертæ не суой, уæддæр уыдзысты фидæны ирон аивад чи зондзæн, ирон культурæйæн аргъ чи кæндзæн æмæ ирон æвзагыл чи дзурдзæн, уыцы фæсивæд. Махæн уый у нæ сæйраг хæс. Зонын æй, æнцон кæй нæ уыдзæн, уый. Фæлæ мæ уырны, нæ бон хорз адæмы схъомыл кæнын кæй уыдзæн, уый».
Тагъд рæстæджы ма фæнд кæнынц ирон культурæйы ахуыргæнджытæ дæр бацархайын. Студийы архайынц, 7 азæй 17 азы онг кæуыл цæуы, ахæм фæсивæд. Ныййарджытæ сты разы. Куыд зæгъынц, афтæмæй сæхæдæг дæр арæх æрбацæуынц ахуыртæм бакæсынмæ. Диссаг сæм кæсы, сæ уарзон актертæ сын сæ сывæллæттимæ кæй кусынц, уый.
Хъантеты Ларисæ, ныййарæг: «Мæ бинонтимæ арæх æрбацæуы ирон театрмæ. Мæ чызджы æрбакодтон ацы скъоламæ, æмæ ахуыргæнджыты куыстæй тынг разы дæн. Сæ ахуыргæнджытæ актертæ кæй сты, уымæй тынг разы стæм. Стыр бузныг, нæ сывæллæттæн ахæм фадат кæй ис, уый тыххæй.
Рæстæг равдисдзæн, театры актерты хыгъд чи фæфылдæр кæндзæн, уый. Фæлæ, кæй зæгъын æй хъæуы, ахуыртæ дзæгъæлы иуæн дæр нæ ацæудзысты. Историон сценæйы æрмæст æрлæугæйæ дæр адæймаджы уæнгты ахъарынц Ирыстоны культурон бынтæ.
