Ивгъуыд аз ацы къабазы райрæзтмæ Цæгат Ирыстоны стыр æргом здæхт æрцыд
Æнæниздзинадхъахъхъæнынад у республикæйы цæрджыты царды ахсджиагдæр фарстатæй иу. Ивгъуыд аз ацы къабазы райрæзтмæ Цæгат Ирыстоны стыр æргом здæхт æрцыд. Байгом кодтой æмæ бындуронæй сцалцæг кодтой фельдшерон-акушерон пункттæ æмæ амбулаторитæ, медицинон кусæнуæттæ нырыккон ифтонггæрзтæй сæххæст кодтой. Ног 2023-æм азы дæр бирæ проекттæ нысангонд æрцыд къабазы. Бæлвырддæр хабæрттæ радзурдзæн Хъайтмазты Дзерассæ.
Бæрзондтехнологон диагностикæ республикæйы сси æнцонвадатдæр. Сæрды кусын райдыдта цæугæ медицинон комплекс. Ныр æххæст медицинон æркаст ацæуын сæ бон у хæххон хъæуты цæрджытæн дæр. Æппæт æххуыс сын кæнынц лæвар. Адæммæ æркæсдзæн терапевт, невролог, офтальмолог. Куы хъæуа, уæд специалисттæ скæндзыстыУЗИ.
Ацы проект æххæстгонд æрцыд республикæйы сæргълæууæджы хъæппæрисæй. Йæ ныхæстæм гæсгæ, 2023-æм азы ма хъуамæ фæзына иу цæугæ медицинон комплекс хистæртæн æмæ сывæллæттæн дæр.
Ивгъуыд азы республикæйы национ программæтæм гæсгæ бындуронæй базылдысты æмæ сарæзтой ФАП-тæ æмæ амбулаторитæ. Афтæ, Октябрьскæйы бындурон цалцæджы фæстæ байгом Горæтгæрон районы рынчындоны поликлиникæ. Иу радмæ йæ бабарæг кæныны фадат ис 600 адæймагæн. Кабинеттæ æххæст сты ног ифтонггæрзтæй. Клиникон-диагностикон лаборатори, физиотерапевтон хайад, эндоскопияйы кабинет – хъæугæ æххуыс райсæн ис иу бынаты.
Модернизацийы программæйы фæрцы республикæйы дарддæр гом кæнынц амбулаторитæ. Ног медицинон пункт фæзынд Хуымæллæджы. Раздæр дохтыры æххуысмæ хъуыд цæуын районы центрмæ.
Æнцонвадатдæр медицинон æххуыс сси Мацутæйы цæрджытæн дæр. Байгом дзы ис фельдшерон-акушерон пункт, стæй фæзынд тагъдæххуысы машинæ. Тагъдæххуысы пункты бынаты – нырыккон бæстыхай. Ахсджиаг ма у, туристтæ сæ фæлладуадзæн рæстæг ам арвитынмæ куы цæттæ кæной, уæд мæт нæ кæдзысты. Хъæумæ хæстæг ис национ парк «Алани» æмæ къахдзоныгътыл цæуæн трассæ. Æнæнхъæлæджы цау куы æрцæуа, уæд адæм æххуыс райсдзысты 20-30 минуты æмгъуыдмæ.
Бындуронæй базылдысты Цæлыккатыхъæуы фельдшерон-акушерон пунктмæ дæр. Фыццаг дзы фæнд кодтой хуымæтæг цалцæг скæнын. Бæстыхай арæзт æрцыд рацарæзты заман къуылымпытимæ.Специалисттæ баивтой коммуникацитæ, сфидар кодтой бындур.
Цгъойты Зитæ – ФАП-ы сæргълæууæг: «Нæ ФАП нын тынг дзæбæх скодтой. Нæ зæрдæ дзы райы. Алцыдæр дзы ис». + «Куыд хистæр кары адæм, афтæ нæм æрбацæуынц гыццыл сывæллæттæ дæр сæ ныййарджытимæ, ноггуырдтæ. Алцыдæр сын кæнæм, барæм сæ алы мæй дæр. Кæцы специалист сæ фæхъæуы, уымæ дæр сæ арвитæм».
Ацы аз бавналдзысты Фыййæгдоны пульмонологон центры реконструкцимæ дæр. Ныридæгæн æххæст у хъæугæ ифтонггæрзтæй. Зæгъæм, тыхджын рентгенографæй. Ахæм аппарат ис Дзæуджыхъæуы 4-æм поликлиникæйы дæр. 7-æм поликлиникæйы та фыццаг хатт æвæрд æрцыд томограф. Ног кусæнгæрзтæй сæххæст кодтой онкологон диспансер дæр.
Фарон тагъд медицинон æххуысы республикон клиникон рынчындоны эксплауатацимæ радтой туаггуыры ног станцæ. Æххæстæй баивтой реанимацийы æмæ интенсивон терапияйы кусæнгæрзтæ, бауагътой туаггуыр дæттыны системæйы резервон лини.
Фарон 5 мин ноггуырдæй фылдæры сбæлвырд кодтой, синыстæджы магъзы æмпылдад (СМА) æмæ фыццагон иммунодефицит сæм ис æви нæй, уый фæдыл. Пилотон проект æххæст кæныны тыххæй бадзырд бафыстой, Бочковы номыл медико-генетикон федералон наукон центр æмæ æнæниздзинадхъахъхъæнынады министрад. Уымæ гæсгæ, сывæллæттæй сæ райгуырды фæстæ 4-æм æмæ 7-æм бон туг райсынц.
Фарон сывæллæтты 1-æм поликлиникæйы бындурыл фæзынд сывæллæттæн паллиативон æххуыс кæныны рацæугæ бригад. Цæст дарынц 30 пациентмæ. Се *ппæтмæ дæр алыхуызон уæззау низтæ. Бригады хыгъды – терапевт, реаниматолог, онколог, невролог, психолог, медицинон хо.
Ног 2023-æм азы республикæйы дарддæр æххæстгонд цæудзысты национ æмæ регионалон проекттæ æнæниздзинадхъахъхъæнынады къабазы.
